عکس تاریخی / اولین وزیر خارجه ایران

lokomotive ghatar.com ۲۸ مهر ۱۳۹۲ دیدگاه ۶۴۴

شاید بتوان میرزا عبدالوهاب خان معتمد‌الدوله نشاط را اولین وزیرخارجه ایران نامید. وی از سال ۱۲۰۰ خورشیدی در دوران فتحعلی‌شاه قاجار به مدت دوسال این مسئولیت را عهده دار بود.

معتمدالدوله میرزا عبدالوهاب به سال ۱۱۷۵ (قمری) در اصفهان زاده شد. پدربزرگ او عبدالوهاب، حکومت اصفهان را به‌عهده داشت و مال و ثروت فراوان برای فرزندان خود به‌جا گذاشت. نشاط علاوه بر زبان مادری، زبان‌های عربی و ترکی را فراگرفت و در خوش‌نویسی سرآمد زمان خود شد. و با شعر و ادب فارسی و دانش‌های زمان خود از دینی و ریاضی و حکمت الهی و منطق آشنایی یافت.
نشاط، در شکسته‌نویسی توانا و قدرتمند بوده و گنجینه معتمد، از آثار باقی‌ماندهٔ اوست. نسب وی به حکیم سلمان، طبیب مخصوص شاه عباس می‌رسد.
 
نشاط یکی از هواخواهان جدی دبستان «بازگشت ادبی» شد و در آن زمان که اصفهان مرکز این جنبش و رستاخیز شعر و ادب شناخته می‌شد، خانه او مرکز تجمع نویسندگان و دانشمندان بود. یکبار در هفته در آنجا گرد آمده، داد سخن می‌دادند. نشاط و یارانش بودند که به‌سبک گذشتگان شعر سرودند و سنت قدیم ادبیات فارسی را از نو زنده کردند.
 
نشاط در سال ۱۲۱۸ هجری قمری در سن چهل و هشت سالگی به‌تهران آمد و به‌دربار فتحعلی‌شاه راه یافت و سمت دبیری و منشیگری و لقب «معتمدالدوله» گرفت و پس از چندی به‌سرپرستی دیوان رسائل گمارده شد . نشاط پش از رسیدن به این سمت، همه‌جا با شاه همراه بود و بیشتر احکام سلطنتی و فرمان‌های رسمی و نامه‌های خصوصی شاه و عقدنامه‌ها و وصیت‌نامه‌های افراد خاندان سلطنت با خط و امضای او نوشته می‌شد و تا پایان عمر عهده‌دار این سمت بود. نشاط یکبار جزو هیئتی به‌نمایندگی از طرف شاه به پاریس رفت و با ناپلئون اول ملاقات کرد.
 
نشاط، شاعری توانا و نویسنده‌ای قدرتمند است چنانکه شهرت او بیشتر به همین هنرهاست. دیوان او تاکنون چندین بار به چاپ رسیده است. او در سال ۱۲۴۴ه‍.ق. درگذشت.