آبسه چیست؟ دلایل و روشهای درمان

dell ghatar.com ۱۸ مهر ۱۴۰۱ دیدگاه ۷۴

آبسه مقعد، آبسه رکتوم یا آبسه پری آنال حفره ای پر از عفونت یا چرک است که در داخل شیارهای کانال مقعدی (به نام سینوس مقعد) تشکیل می شود. آبسه های آنورکتال اغلب به دلیل تجمع باکتری ها در بافت های آسیب پذیر بدن ایجاد می شوند.

آبسه مقعدی چیست

در حالی که بدن سعی می کند، عفونت را کنترل کند، گلبول های سفید خون و مایعات بدن شروع به تجمع در بافت بدن کرده و یک حفره عفونی را تشکیل می دهند.

آبسه ها می توانند در نزدیکی مقعد یا داخل مقعد (راست روده) ایجاد شوند. در حالی که آبسه می تواند خود به خود و بدون دلیل ظاهری ایجاد شود، اما معمولاً با بیماری های گوارشی، بی نظمی روده، سرکوب سیستم ایمنی و حتی مصرف برخی داروها مرتبط است.

علائم آبسه مقعد

آبسه میتواند در هر جایی از بدن ایجاد شود اما شایع ترین نوع آن همان نوع مقعدی است. آبسه های مقعد معمولاً در ابتدا با درد مبهم و ضربان دار در مقعد یا رکتوم یا درد شدید هنگام دفع مدفوع تشخیص داده می شوند. از نشانه های دیگر میتوان به لمس، توده، حساسیت، قرمزی و گرمی اشاره کرد.

با افزایش عفونت و تشکیل یک توده قابل لمس، علائم دیگری از آبسه آنورکتال ظاهر می شود، از جمله :

تب
خستگی
یبوست
ترشح و خونریزی مقعدی
احساس مداوم نیاز به دستشویی
درد که مدام در حال افزایش است و با تحرک یا نشستن تشدید میشود.

اگر آبسه درمان نشود، می‌تواند منجر به ایجاد فیستول مقعدی شود، فیستول یک تونل غیرطبیعی بین پوست اطراف مقعد و کانال رکتوم یا مقعد است که به دلیل تجمع عفونت ایجاد میشود. فیستول مقعد برای درمان نیاز به جراحی و یک دوره بهبودی طولانی دارد. (برای اطلاعات تکمیلی صفحه فیستول چیست در سایت کلینیک عابدیان را مطالعه کنید.)

اگر تب شدید (بیش از ۱۰۰٫۴ درجه)، لرز، استفراغ مداوم، ناتوانی در اجابت مزاج، یا درد شدید مقعدی دارید، بدون تاخیر به اورژانس مراجعه کنید. اینها ممکن است نشان دهنده عفونت سیستمیک باشد که از محل آبسه به جریان خون گسترش یافته است.

بدون درمان مناسب، عفونت سیستمیک می تواند منجر به سپسیس ، شوک سمی و حتی مرگ شود.

علت

آبسه آنورکتال اغلب به دلیل رشد بیش از حد باکتری های رایج در دستگاه گوارش، مانند اشریشیا کلی ایجاد میشود.هر فردی، و در هر سنی از جوان تا پیر، می‌تواند به آبسه مقعد مبتلا شود، اما شرایط زیر می‌تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد:

بیماری های التهابی روده (IBD) مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
اچ آی وی و سایر اشکال سرکوب سیستم ایمنی
دیابت
رابطه جنسی مقعدی
یبوست یا اسهال مزمن یا شدید
مصرف داروهای استروئیدی، از جمله پردنیزون
شیمی درمانی
عفونت مقعد یا رکتوم مقعدی مقاربتی
هیدرآدنیت چرکی ، یک بیماری نادر پوستی

تشخیص

اکثر آبسه های آنورکتال بر اساس سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی تشخیص داده می شوند. اکثر آبسه ها درون کانال مقعدی ایجاد می‌شوند، ممکن است پزشک بخواهد با استفاده از آندوسکوپ داخل مقعد را مشاهده کند.

در صورتی که آبسه عمیق باشد، معمولاً از آزمایش‌های تصویربرداری مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) یا سونوگرافی ترانس رکتال (TRUS) استفاده می‌شود. در صورت مشکوک بودن به IBD، HIV یا دیابت، آزمایشات دیگری از جمله آزمایش خون و کولونوسکوپی ممکن است تجویز شود .

درمان آبسه

آبسه های آنورکتال به ندرت خود به خود از بین می روند یا تنها با درمان آنتی بیوتیکی برطرف می شوند. در بیشتر موارد، پزشک باید آبسه را تخلیه کند ، این جراحی نسبتاً ساده در مطب پزشک و سرپایی انجام میشود. بی حسی موضعی به بیمار تزریق شده و سپس ناحیه آبسه را تخلیه میکنند.

در صورتی که آبسه عمیق بوده و یا در بالای رکتوم واقع شده باشد،جراحی باید در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام شود. عمل جراحی به طور کلی حدود ۳۰ دقیقه طول می کشد. مقداری از عفونت استخراج شده ممکن است برای شناسایی باکتری به آزمایشگاه فرستاده شود.

یکی از روشهای جراحی آبسه با استفاده از لیزر است. لیزر آبسه باعث میشود، تنها در یک جلسه سرپایی، بدون درد یا خونریزی این بیماری را درمان نمود. بعد از انجام لیزر نیازی به نگرانی در مورد عفونت و عود مجدد بیماری و یا دیگر عوارض نیست!

مراقبت های بعد از درمان

رعایت نکات زیر می‌تواند به افزایش سرعت بهبودی کمک کند :

پس از تخلیه آبسه، مصرف آنتی بیوتیک ها تا حدود یک هفته برای کمک به درمان عفونت و جلوگیری از گسترش بیشتر آن تجویز شود.
ممکن است، نشستن در آب گرم به تخلیه عفونت کمک نماید.دمای آب باید حدی گرم شود، که پوست نسوزد.
خشک و تمیز نگه داشتن مقعد نیز در درمان موثر است.
مصرف مسکن هایی مثل استامینوفن به جهت تسکین درد تجویز می شود.
استفاده از نرم کننده های مدفوع نیز به درمان کمک کنند.
پس از اجابت مزاج، مقعد را با استفاده از آب ولرم شسته و با دستمال توالت نرم خشک کنید.
در صورت نیاز، زخم آبسه را با گاز استریل بپوشانید.
باید با پزشک خود در مورد استفاده کوتاه مدت از کرم ها و ژل های موضعی بدون نسخه مشورت کنید.

تخلیه آبسه باعث تسکین تقریباً فوری درد می شود. در حالی که ممکن است بعد از عمل کمی درد وجود داشته باشد، اما معمولاً خفیف خواهد بود. با این حال، اگر پس از بازگشت از عمل به خانه، خونریزی بیش از حد مقعدی، تب، لرز یا استفراغ را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.