چطور از اسپری سالبوتامول بهدرستی استفاده کنیم؟ (+عوارض جانبی)
mozhgan ghatar.com ۰۲ بهمن ۱۴۰۳ دیدگاه ۴۱
اسپری سالبوتامول چیست؟ اسپری سالبوتامول را بشناسیم!
اسپری سالبوتامول نوعی اسپری استنشاقی است که برای مشکلات تنفسی، آسم، تنگی نفس، خس خس سینه و بیماری مزمن انسداد ریه استفاده میشود.اسپری سالبوتامول (salbutamol inhaler) هنگام حمله آسم و مشکلات تنفسی به شکل کردن عضلات مجاری تنفسی ریهها و آسان شدن تنفس کمک میکند، اسپریهای سالبوتامول آبی رنگ است و به عنوان یک داروی تسکین دهنده شناخته میشوند، در صورت نیاز و استفاده از این اسپری ظرف چند دقیقه اثر میکند و اثر آن ۴ تا ۶ ساعت باقی میماند.
اسپری سالبوتامول با تاثیر بر راههای تنفسی آنها را گشاد میکند و میتواند سرفهها را کنترل کند، اما برای درمان سرفههای ناشی از بیماریهای عفونی باید از داروهای دیگر استفاده کرد، این دارو با تقویت عضلات باعث باز شدن راه تنفسی و کم شدن خس خس سینه میشود.
در این مطلب میخواهیم درباره اسپری سالبوتامول اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم با ما همراه شوید.
اسپری سالبوتامول چیست؟
اسپری سالبوتامول را به نامهای سالبوترکس و ونتالکس و نتولین ایووهالر و آستالین نیز شناخته میشود، این اسپری استنشاقی برای مواردی استفاده میشود که فرد دچار مشکلات تنفسی و بیماریهای مزمن ریه و آسم باشد.
اسپری سالبوتامول نوعی داروی برونش گشا است که برای درمان بیماریهای ریوی و بهبود علائم مشکلات ریه استفاده میشود و به عنوان یک آگونیست بتا-۲ آدرنرژیک عمل میکند که به گیرندههای بتا-۲ در راههای هوایی متصل شده و باعث تقویت عضلات عروق خونی و در نهایت باز شدن راه تنفسی میشود و علائم آسم بزرگسالان و کودکان مانند سختی در تنفس و خس خس سینه را کاهش میدهد.
این اسپری از مقلد داروهای سمپاتیک (آدرنرژیک) میباشد که برای اولین بار توسط شرکت داروسازی بایر در سال ۱۹۶۹ ساخته و معرفی شد.
موارد مصرف از اسپری سالبوتامول
اسپری سالبوتامول برای موارد زیر مصرف میشود:
- آسم و کنترل و تسکین نشانهها و علائم آن از جمله سختی در تنفس، خس خس صدا در سینه، سرفه و تنگی نفس
- برونشیت مزمن
- برونشیت التهابی
- برونشیولیت یا التهاب راههای هوایی کودکان
اسپری سالبوتامول برای سرفه کودکان
درمان سرفه کودکان بستگی به علت سرفه و وضعیت دقیق کودک دارد اسپری سالبوتامول معمولا در مواردی توصیه میشود که سرفه با تنگی نفس و علائم آسم همراه باشد، اما برای سرفههای عفونی یا دیگر علل غیر مرتبط نیاز به درمان متفاوتی وجود دارد.
اسپری سالبوتامول برای نوزادان
در موارد خاص و تحت نظارت پزشک برای درمان برخی مشکلات تنفسی در نوزادان استفاده میشود. در برخی موارد، به عنوان داروی برونش گشا در نوزادان به ویژه نوزادانی که مشکلات تنفسی مانند برونشیولیت، برونشیت مزمن، یا آسم دارند قابل مصرف خواهد بود. چرا که اسپری سالبوتامول در این موارد میتواند به راههای هوایی کمک کند تا گشاد شده و علائم تنگی نفس و سختی در تنفس کاهش یابند به طور کلی این اسپری برای کودکان زیر دو سال توصیه نمی شود مگر اینکه پزشک آن را تجویز کند.
نحوه مصرف اسپری سالبوتامول
نحوه مصرف اسپری سالبوتامول به طور کلی به دستورات پزشک و دستور العمل روی بسته آن بستگی دارد؛ نحوه مصرف کلی به شرح زیر است:
- قبل از مصرف ظرف را تکان دهید تا محتویات درون آن به خوبی مخلوط شوند.
- یک نفس عمیق کوتاه بکشید و دهانی اسپری را بر روی دهان خود بگذارید و همزمان شاسی اسپری را بزنید نفس را به داخل بکشید تا یک دوز یا به اصطلاح پاف اسپری وارد دهان شما شود.
- نفس را نگه دارید و اسپری را از دهان خارج کنید.
- دهان را ببندید و تا ۱۰ ثانیه نفس خود را حبس کنید و به آرامی از راه بینی نفس بکشید.
نحوه مصرف اسپری سالبوتامول برای کودکان
- کودک را در حالت نشسته یا ایستاده قرار دهید و مطمئن شوید که آرام است.
- دهانی اسپری را بین لبهای کودک قرار دهید و مطمئن شوید که سفت شده باشد. همزمان که کودک نفس را به داخل میکشد به آرامی آن را فشار دهید تا یک دوز از دارو به داخل دهان و راههای هوایی کودک وارد شود.
- کودک را تشویق کنید تا نفس عمیق بکشد و آن را حدود ۱۰ ثانیه نگه دارد. در صورت نیاز، اگر پزشک تجویز کرده باشد، میتوانید دوز دوم را با فاصلهای حدود ۱-۲ دقیقه بعد از دوز اول تکرار کنید.
دوز مصرف سالبوتامول:
همیشه این دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک یا داروساز مصرف کنید. در صورت شک، از آنها سوال کنید.
استفاده از اسپری استنشاقی سالبوتامول:
- معمولاً ۱ تا ۲ پاف در مواقع نیاز برای تسکین علائم مصرف میشود.
- ۱ تا ۲ پاف حدود ۱۵ دقیقه قبل از ورزش یا مواجهه با محرکها برای پیشگیری از علائم.
- بیش از ۲ پاف هر ۴ ساعت تا حداکثر ۴ بار (۸ پاف) در ۲۴ ساعت مصرف نکنید.
- در صورت عدم تسکین علائم تا حداقل ۳ ساعت، با پزشک تماس بگیرید.
- استفاده از دستگاه فاصلهدهنده (Spacer) در صورت نیاز ممکن است.
- اسپری را مرتباً طبق دستور تمیز و خشک کنید.
استفاده از اسپری پودر خشک (اکوهالر):
- معمولاً ۱ دوز تا ۴ بار در روز برای تسکین علائم مصرف میشود.
- ۱ دوز حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قبل از ورزش یا مواجهه با محرکها برای پیشگیری از علائم.
- دهانه دستگاه را با دستمال خشک تمیز کنید.
استفاده از شربت خوراکی سالبوتامول:
- پیش از مصرف، شیشه را تکان دهید.
- دوز تجویز شده را با سرنگ یا وسیله اندازهگیری ارائه شده بسنجید.
- با یا بدون غذا مصرف کنید.
- معمولاً ۳ تا ۴ بار در روز مصرف میشود.
استفاده از قرصهای سالبوتامول:
- قرصها را به طور کامل با آب ببلعید.
- معمولاً ۳ تا ۴ بار در روز مصرف میشود.
استفاده از محلول سالبوتامول برای دستگاه نبولایزر:
- فقط با دستگاه نبولایزر استفاده شود.
- دوز تجویز شده را اندازهگیری کرده و داخل مخزن نبولایزر بریزید.
- محلول نمکی استریل را اضافه کرده و مخلوط کنید.
- پس از استفاده، محلول باقیمانده را دور بریزید و دستگاه را تمیز کنید.
تزریق سالبوتامول:
- معمولاً توسط پزشک تجویز و تزریق میشود.
- ممکن است زیرپوستی، عضلانی یا وریدی باشد.
- پزشک دوز و طول مدت درمان را بر اساس شرایط شما تعیین میکند.
عوارض اسپری سالبوتامول را بشناسیم!
مصرف بیش از حد اسپری سالبوتامول عوارضی را به دنبال دارد که شامل موارد زیر میشود:
- لرزش: لرزش یا رعشه یکی از عوارض شایع اسپری سالبوتامول است که معمولا در دستها حاصل میشود و بعد از مدتی خود به خود از بین میرود در صورتی که این عارضه آزار دهنده باشد باید به پزشک مراجعه کنید.
- تپش قلب: یکی دیگر از عوارض جانبی ناشی از مصرف این اسپری افزایش ضربان قلب است که خفیف و معمولی میباشد اما در برخی افراد احساس ناراحتی ایجاد میکند در صورت بروز تپش قلب قوی یا ناراحتی شدید به پزشک اطلاع بدهید.
- عصبانیت: برخی افراد ممکن است پس از استفاده از اسپری سالبوتامول احساس عصبانیت، اضطراب یا تحریک بیشتر کنند این عوارض ادامه دهنده باشند باید به پزشک اطلاع بدهید.
- اختلال خواب: اختلال در الگوی خواب یکی دیگر از عوارض احتمالی ناشی از مصرف این اسپری تنفسی است، این عوارض به مرور زمان بهتر میشود.
- درد عضلانی: در برخی افراد مصرف اسپری سالبوتامول باعث درد و تنگی عضلات میشود، این عارضه پس از مدت کوتاهی تسکین مییابد، در صورت به روز درد عضلانی شدید یا طولانی مدت به پزشک مراجعه کنید.
موارد منع مصرف اسپری سالبوتامول
اگر شرایط یا بیماریهای زیر را دارید قبل از تجویز سالبوتامول پزشک را از آن مطلع کنید:
- حساسیت به این دارو
- بارداری
- شیردهی
- دیابت
- پرکاری تیروئید
- بیمارهای قلبی عروقی
- فشارخون بالا
- اختلالات تشنجی
- گلوکوم
- هایپریلازی خوش خیم پروستات
چه اطلاعاتی را باید قبل از استفاده از سالبوتامول به پزشک بگویم؟
پیش از مصرف سالبوتامول، پزشک خود را در جریان موارد زیر قرار دهید:
- درمان تیروئید پرکار (تیروتوکسیکوز)
- درمان فشار خون بالا
- سابقه بیماری قلبی، ضربان قلب نامنظم یا آنژین
- مشکلات کبدی یا کلیوی
- وجود تومور نزدیک کلیه (فئوکروموسیتوما)
- کاهش پتاسیم خون
- دیابت
- تشخیص آنوریسم (تورم یا اتساع رگ خونی)
- برنامهریزی برای عمل جراحی با بیهوشی عمومی
- سابقه توقف مصرف داروهای آسم
- مصرف هر داروی دیگر
تداخلات دارویی اسپری سالبوتامول
تداخلات دارویی ممکن است تاثیر دارو را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود، بنابراین برای مصرف این دارو باید لیست داروهایی که مصرف میکنید را با پزشک خود در جریان بگذارید از جمله دارهایی که با سالبوتامول تداخل دارند عبارتند از:
- مسدودهای بتا آدرنرژیک
- کدئین
- داروهای مدر
- کورایکوستروئیدها
- ضد افسردگیهای سه حلقهای
- گلیکوزیدهای دیژیتال
- تئوفیلین و مشتقات آن
- مهار کنندههای منو آمین اکسید از
چند نکته مهم در حین مصرف اسپری سالبوتامول
- مصرف سالبوتامول برای کودکان زیر ۲ سال ممنوع است.
- از تماس این دارو با چشمها خودداری کنید.
- این دارو میتواند سبب کاهش مقدار پتاسیم در خون شود.
- در طول درمان از مصرف دخانیات اجتناب کنید.
- به هیچ عنوان این اسپری را در طول رانندگی استفاده نکنید.
- در طول درمان با سالبوتامول از مصرف محصولات حاوی کافئین خودداری کنید.
اگر دوز مصرفی را فراموش کنم چه کار کنم؟
در صورت فراموشی، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر زمان دوز بعدی نزدیک است، دوز فراموششده را نادیده بگیرید. هرگز دوز دو برابر مصرف نکنید.
اگر بیش از حد مصرف کنم چه میشود؟
در صورت مصرف بیش از حد، فوراً به پزشک مراجعه کنید یا با مراکز کمکهای پزشکی تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل خشکی دهان، لرزش، درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع یا نامنظم، حالت تهوع، تشنج و احساس سبکی سر باشد.
کلام آخر
به پایان این مطلب رسیدیم امید است اطلاعاتی که در خصوص اسپری سالبوتامول در اختیار شما قرار دادیم مفید باشد.
جدیدترین مطالب قطار وبگردی را از دست ندهید!